Breintraining
door Wouter Verdickt – Kinesist
Optimaal herstel, de laatste procenten zitten in je hoofd.
Klassiek gezien wordt er steeds verwezen naar 5 basiseigenschappen voor fysieke fitheid: kracht, lenigheid, uithoudingsvermogen, snelheid en coördinatie. Persoonlijk breid ik deze graag uit met twee aspecten: mentale gereedheid en beslissingsvermogen. Deze twee laatste zitten in je hoofd!
Alle toptennissers kunnen goed op een bal slaan, alle topvoetballers kunnen goed lopen en hard trappen. Het verschil tussen een goede en schitterende sporter wordt mede gemaakt door zijn beslissingsvermogen (decision making). Een sporter moet onder tijdsdruk de meest ideale keuze kunnen maken over wat zijn volgende stap is. Hierbij moet hij rekening houden met heel veel informatie.
Wanneer bijvoorbeeld Kevin De Bruyne een pas trapt, moet zijn brein heel wat berekenen:
- Waar geraakt mijn ploegmaat?
- Welke tegenspelers belemmeren mij mijn beweging?
- Hoe ligt het gras? Hoe zit de wind?
- Hoeveel tijd heb ik nog vooraleer het buitenspel is?
Een getraind atleet denkt hier niet veel meer over na, omdat het brein getraind is op deze patronen. KDB moet zelf ook niet meer bewust nadenken over de beweging van een goede trap. Echter vraagt dit voor een beginner wel nog een deel van de capaciteit van zijn werkgeheugen.
Hoe komt je brein tot beslissingen?
Scannen
Via je zintuigen neemt je brein zoveel mogelijk informatie op. Hoe beweegt mijn tegenstander, hoe ligt het veld, hoe staan medespelers? Echter komt er ook veel “rommel” binnen. Informatie die het publiek roept, is meestal minder relevant.
Informatieverwerking
Verschillende hersengebieden moeten hier samenwerken. Je brein heeft een centrum voor het opnemen van visuele prikkels, voor het voorbereiden van een beweging, voor het aansturen van een beweging, voor het verwerken van feedback van de uitkomst van de beweging, … Het brein heeft zelfs een bibliotheek met bewegingen in.
Beslissen en uitvoeren
Je werkgeheugen zit in je frontale lob. Je werkgeheugen moet beslissen welke informatie belangrijk is om zo over te gaan tot een uitgevoerde taak. De frontale lob is echter ook verantwoordelijk voor focus en emotionele regeling.
Door complexe oefeningen proberen we dus enerzijds de capaciteit van je werkgeheugen te verhogen, anderzijds proberen we bewegingen te automatiseren om voor die bewegingen je werkgeheugen te omzeilen. Zo ben je minder vatbaar voor andere prikkels (publiek, emotie, druk, …)
Neurons that fire together, wire together.
We werken dus vaak met dubbeltaken, cognitieve prikkels (tellen, woorden herhalen, …), coördinatie en tijdsdruk.
Je wil in je brein namelijk zoveel mogelijk relevante links maken om zo snelle linken te kunnen maken en betere beslissingen te kunnen maken.
Het is voor een sporter echter relevant dat de link met zijn sport altijd dichtbij blijft (dit geeft vermoedelijk de beste transfer naar het veld zelf).
Bij breintraining werken we vaak doelgericht. Dit maakt dat je lichaam leert van de uitkomst van de taak en beweging. Hierdoor blijven leereffecten langer en worden bewegingen meer geautomatiseerd. (Belangrijk om het werkgeheugen te bypassen 😉 )
In de video onderaan vindt je enkele voorbeelden ingewerkt tijdens een revalidatie van een jonge basketbalspeelster.
Alleen voor atleten?
Neen! Bij een blessure of operatie gaan je hersenen in beschermmodus. Mensen die hun enkel ooit omsloegen, weten waarschijnlijk nog dat ze terughoudend waren om de eerste keer terug ergens af te springen. Mensen die ooit een knieoperatie hadden, herinneren zich vast nog hoe moeilijk het is om je bovenbeen op te spannen na de operatie, ookal is er niets met die spieren gebeurd. Ook bij rugpijn en schouder weten we dat spiercoördinatie verstoord wordt. Je brein wil met goede wil je lichaam beschermen, maar als deze staat te lang duurt, leer je ook foutieve patronen aan.
Het is dus altijd belangrijk om het brein te prikkelen! Om de cirkel rond te maken: ook de eerste procenten van je revalidatie zitten dus in je hoofd. Want daar zit je brein!
Wie is Wouter Verdickt?
Ik ben Wouter Verdickt, kinesitherapeut en nu bijna 5 jaar zaakvoerder bij Bodypoint.
Als kinesitherapeut ben ik geboeid door de mens in beweging. Als coach probeerde ik vroeger altijd het beste uit mijn atleten (zwemmers) te halen. Deze passie wil ik nu doortrekken naar de patiënten die ik begeleid. Daarom vind ik het belangrijk om altijd te zoeken naar andere manieren om de laatste procenten verschil te maken!