Knieprothese: Ik heb een nieuwe knie nodig
door Elke Cums – Kinesiste
‘Ne nieuwe knie’, wat houdt dit nu eigenlijk in?
‘Ik moet ne nieuwe knie hebben’ zoals er in de volksmond wel eens gezegd wordt. Maar wat betekent dit nu juist? Zijn er verschillende operatieve mogelijkheden? Hoe ziet de revalidatie er na de operatie dan eigenlijk uit? Elke schreef er een blog over.
Laat ons beginnen bij het begin, namelijk hoe zit het kniegewricht eigenlijk in elkaar?
Anatomie van het kniegewricht
Het kniegewricht is een scharniergewricht en bestaat uit twee botstukken, namelijk het bovenbeen (femur) en het onderbeen (tibia & fibula) en de knieschijf die boven op beide botstukken ligt. Tussen beide botstukken ligt een laagje kraakbeen, met als functie het opvangen van schokken.
Verder zijn er ook nog ligamenten en kruisbanden aanwezig in de knie om ervoor te zorgen dat er voldoende stabiliteit is in het gewricht. Het volledige kniegewricht wordt dan weer omgeven door een gewrichtskapsel.
Slijtage van het kniegewricht
Zoals ieder gewricht in het menselijk lichaam, ontstaat er ook in het kniegewricht een bepaalde slijtage door veroudering. Deze slijtage kan – maar hoeft niet noodzakelijk – klachten te geven. Beschadiging aan het kraakbeen omwille van een breuk, artrose en kraakbeen- of stofwisselingsziekten kunnen ook leiden tot slijtage van het kniegewricht. Soms kunnen de klachten zo vergevorderd zijn dat er voorgesteld wordt om de knie te vervangen door een knieprothese.
Iedere patiënt is uniek en het is dan ook belangrijk om verschillende factoren zoals leeftijd, gewicht, conditie, mate van gezondheid, botkwaliteit, beroep, hobby’s, … in acht te nemen wanneer men nadenkt over een operatieve behandeling.
Wat zijn de verschillende operatieve mogelijkheden?
Wanneer er beslist wordt om het kniegewricht operatief te gaan vervangen zijn er 2 opties: een halve/semi-knieprothese of een volledige knieprothese.
- Halve knieprothese: enkel het versleten deel van het kniegewricht wordt vervangen.
- Volledige knieprothese: het volledige kniegewricht wordt vervangen.
Hoe ziet de revalidatie na een volledige knie-prothese er uit?
- Pre-operatief
Eerst en vooral is het belangrijk om te weten dat kinesitherapie zeker en vast ook zijn nut heeft in de weken vooraf aan de operatie. Het is dan ook bewezen dat pre-operatief, versterkende oefeningen doen voor de knie, een verschil kunnen maken tijdens de post-operatieve revalidatie.
In de periode voor de operatie zal de revalidatie zich focussen op het versterken van de spieren rond de knie en het behouden van de volledige mobiliteit van de knie. Dit gebeurd aan de hand van krachttraining en fietsen op de hometrainer.
2. Post-operatief
Initieel bestaat de revalidatie uit het onder controle krijgen van de pijn, het herwinnen van de mobiliteit van de knie en het aanleren van een normaal wandelpatroon. Het is dan ook belangrijk om te leren wandelen met krukken, zodat u zich kan verplaatsen op een veilige manier.
Verder in de revalidatie wordt er gewerkt aan het herwinnen van de kracht en stabiliteit in en rond de knie. Fietsen op de hometrainer is mogelijk van zodra er voldoende buiging in de knie aanwezig is. De kinesitherapeut zal u zeker en vast ook thuisoefeningen meegeven waarmee u zelf aan de slag kan gaan.
In de latere fase gaat men specifieker gaan trainen met als doel werk- en/of sporthervatting. Het is dan ook noodzakelijk om sportspecifieke oefeningen te verwerken in de revalidatie.
Sporthervatting gebeurd steeds in samenspraak met de dokter en/of chirurg en kinesitherapeut. Belangrijke aandachtspunten zijn: volledige mobiliteit van de knie, geen pijn en zwelling tijdens en/of na het sporten en voldoende winst in kracht en stabiliteit.
Welke verwachtingen moet ik hebben als patiënt?
Vaak kennen we wel mensen die eerder dezelfde operatie hebben laten uitvoeren en maken we al snel de vergelijking met onszelf. Iedere revalidatie is zeer individueel gestuurd, omdat ook iedere lichaam zo verschillend is, daarom is vergelijken dus absoluut geen goed idee.
Verder is het belangrijk om te begrijpen dat dit een ingrijpende operatie is en dat de revalidatie gemiddeld +/- 1j duurt. Het is dan ook niet abnormaal om tijdens deze periode wisselende klachten te hebben zoals pijn en zwelling. Wel is het belangrijk om dit te melden aan de kinesitherapeut zodat we dit samen kunnen opvolgen.
Het verminderen van de pijn is vaak de voornaamste reden om de operatie te overwegen. Volledig pijnvrij zijn na de operatie is het doel, maar 20% van de patiënten blijven pijn ervaren na de operatie.
Het is natuurlijk volkomen normaal dat je als patiënt bepaalde verwachtingen hebt van zo’n operatie en daarom vinden wij het ook belangrijk om deze samen te bespreken. Spreek ons dus gerust aan moest je vragen of twijfels hebben.
Wie is Elke Cums?
Ik ben Elke Cums, personal trainer bij Bodypoint in Londerzeel. Daarboven ben ik ook een van de kinesisten in het team.
In 2020 studeerde ik af aan de KULeuven in sportkinesitherapie en revalidatiewetenschappen. De zomer die daarop volgde behaalde ik mijn NASM Personal Training diploma aan de Physical Coaching Academy. Mensen helpen om het plezier in bewegen (terug) te vinden en hen te ondersteunen tijdens deze zoektocht, is waar het voor mij om draait. Verder heb ik een grote interesse in voeding en sportvoeding. Op deze manier kan ik je niet alleen bijstaan tijdens de revalidatie maar ook bij het behalen van je verdere sportieve doelen.